2023 was een jaar van significante ontwikkelingen op het gebied van klimaatactie, met vooruitgang op verschillende belangrijke initiatieven. Deze omvatten de Richtlijn inzake bedrijfsduurzaamheidsrapportage (CSRD), de Richtlijn groene claims, het Mechanisme voor koolstofgrensaanpassing (CBAM) en nog veel meer. Sommige van deze nieuwe regelgevingen en richtlijnen maken klimaatactie voor het eerst verplicht als onderdeel van de bedrijfsvoering en rapportage van bedrijven. Dit is een veelbelovende stap voorwaarts, maar zoals duidelijk werd in het syntheseverslag van de eerste wereldwijde inventarisatie van het Klimaatverdrag van de Verenigde Naties (UNFCCC), hebben we nog ambitieuzere doelstellingen en maatregelen nodig om de doelstellingen van het Akkoord van Parijs te bereiken.

Naast verplichte vereisten ontstaan er nieuwe benaderingen voor vrijwillige klimaatactie, en bedrijfsklimaatactie wordt steeds meer onderdeel van het wereldwijde gesprek. COP28 bewees dat overheden kunnen leren van bedrijven, met hun hernieuwde focus op de vrijwillige koolstofmarkt. Bedrijven kunnen het voorbeeld geven door over te stappen op hernieuwbare energie, leveranciers te betrekken bij hun emissiereductie en klimaatprojecten te financieren buiten hun eigen waardeketen. 

Hieronder staan verschillende klimaatactiethema's voor bedrijven om in 2024 in de gaten te houden. 

1. Bereid u voor op de CSRD en verdere regelgeving

2024 wordt een jaar waarin regelgeving een grotere rol speelt bij het stimuleren van duurzaamheidsactiviteiten van bedrijven. Meer bedrijven zullen verantwoordelijk worden gehouden voor de impact van hun waardeketen. Vooral binnen de EU beginnen nieuwe regelgevende kaders invloed uit te oefenen op hoe bedrijven hun duurzaamheid gerelateerde activiteiten plannen, beheren en communiceren, en hoe ze omgaan met relevante stakeholders.

Met de CSRD en de voorgestelde Richtlijn groene claims maakt de EU transparante duurzaamheidscommunicatie verplicht. De aankomende Richtlijn betreffende de zorgvuldigheidsplicht inzake bedrijfsduurzaamheid (CSDDD) betekent dat bedrijven de milieu- en mensenrechtenimpact in hun hele waardeketen moeten aanpakken. Daarnaast richt de CBAM zich op ingebedde broeikasgasemissies in geïmporteerde grondstoffen en producten, waardoor bedrijven meer inzicht moeten geven in de emissies in de upstream waardeketen.

In 2024 moeten bedrijven op de hoogte zijn van huidige en toekomstige regelgeving en normen voor klimaatactie. Als het gaat om rapportage benadrukt de EU transparantie en vergelijkbaarheid van duurzaamheidsinformatie tussen bedrijven, waardeketens en producten. Om aan deze toenemende eisen te voldoen, moeten bedrijven hun interne expertise versterken of steun zoeken bij externe experts. 

2. Bereid uw ambitie voor bedrijfsklimaatactie uit buiten de waardeketen

Het Science-Based Targets-initiatief (SBTi) spoort bedrijven aan om ambitieuze klimaatactiedoelstellingen te stellen op basis van de nieuwste wetenschap. Niet alle emissies kunnen echter worden vermeden, dus raadt het SBTi verder aan dat bedrijven een deel van hun budget besteden aan mitigatie buiten de waardeketen (BVCM). Dit is een mechanisme waarmee bedrijven middelen kunnen inzetten voor emissiereductie buiten hun directe activiteiten.

Naast de inmiddels standaard praktijk om de financiering voor klimaatprojecten gelijk te stellen aan de bedrijfs-koolstofvoetafdruk, worden nieuwe benaderingen verkend. Deze omvatten het bepalen van de bijdrage aan klimaatprojecten via een interne koolstofprijs, evenals een vast percentage van de winst of omzet. Deze strategie biedt bedrijven een veelzijdige toolkit om klimaatactie naadloos te integreren in hun financiële en operationele kaders. 

3. Houd transparantie voor ogen

Met de toenemende vraag van consumenten naar informatie over bedrijfsduurzaamheidsmaatregelen, en met aanstaande rapportagevereisten zoals de CSRD, wordt klimaatactiecommunicatie steeds belangrijker voor steeds meer bedrijven.

Het is daarom bijzonder belangrijk voor bedrijven om transparant te communiceren over hun klimaatactie. Vage, misleidende "groene claims" zoals "milieuvriendelijk" of "duurzaam" leiden vaak tot verdenkingen van greenwashing, omdat het moeilijk kan zijn om de daadwerkelijke maatregelen of criteria achter de claims te bepalen. Om consumenten en bedrijven te beschermen tegen greenwashing, heeft de Europese Commissie vorig jaar het voorstel voor een nieuwe Richtlijn groene claims aangenomen. Zodra de richtlijn wet wordt, zullen er strenge regels zijn voor het onderbouwen van alle milieubeweringen in de communicatie van bedrijven naar klanten toe.

Hoewel de Richtlijn groene claims nog niet van toepassing is, moeten bedrijven nu al zo transparant mogelijk zijn bij het maken van claims over hun klimaatactie-impacten. Verwijzen naar feiten, onaangename waarheden aanpakken en reclame-uitingen scheiden van klimaatactiecommunicatie wordt nog belangrijker om greenwashing-aantijgingen in de toekomst te vermijden.

Transparantie zal ook een belangrijk onderwerp zijn voor de vrijwillige koolstofmarkt (VCM) dit jaar. Tijdens COP28 werd verdere vooruitgang geboekt om de integriteit te vergroten, met verschillende belangrijke belanghebbenden op de markt die de handen ineenslaan, waaronder de Integriteitsraad voor de Vrijwillige Koolstofmarkt (ICVCM), het Greenhouse Gas (GHG) Protocol, het SBTi en het Integrity Initiative voor Vrijwillige Koolstofmarkten (VCMI). Deze organisaties zullen samenwerken om een gestandaardiseerd integriteitskader te creëren voor de VCM, dat de hele waardeketen beslaat, van het berekenen van emissies, het stellen van doelen en het implementeren van reductiemaatregelen, helemaal tot aan het investeren in klimaatprojecten voor mitigatie buiten de waardeketen.

4. Betrek uw leveranciers bij het decarboniseren van uw toeleveringsketen 

Het decarboniseren van de toeleveringsketen vormt een grote uitdaging voor bedrijven, maar het is een cruciale stap op weg naar netto nul uitstoot. Gemiddeld zijn de emissies in de toeleveringsketen 11,4 keer hoger dan de operationele emissies. Nieuwe EU-regelgeving, zoals de CSRD en de Europese Duurzaamheidsrapportagestandaarden (ESRS), vereisen dat bedrijven rekening houden met de impact, risico's en kansen van scope 3-emissies. Het beoordelen en verminderen van upstream- en downstream-emissies is daarom een belangrijke taak.

Echter, vanwege complexe, internationale toeleveringsketens, vormt het beoordelen van scope 3-emissies vaak de grootste hindernis voor bedrijven in hun klimaatactie, en ontbreekt het aan richtlijnen voor beste praktijken over hoe om te gaan met en het verminderen van scope 3-emissies.

In contact komen met de toeleveringsketen is essentieel. Bedrijven moeten zich vertrouwd maken met de opkomende technische mogelijkheden, zoals software-oplossingen, om hun leveranciers zo snel mogelijk te betrekken. 

5. Let op de lancering van de Richtlijn Landbouw en Verwijderingen van het GHG-Protocol

Het GHG-Protocol zal binnenkort zijn Richtlijn Landbouw en Verwijderingen uitbrengen. Deze nieuwe standaard vormt een belangrijke vooruitgang in de kwantificering en rapportage van koolstofemissies en -verwijderingen gerelateerd aan land. Relevant voor bedrijven die betrokken zijn bij landgerelateerde activiteiten in hun operaties en waardeketens, met name in sectoren als voedsel, drank, drukwerk, papier en verpakkingen, zal de richtlijn de klimaatrapportage hervormen.

Na consultatie van belanghebbenden en pilot-tests, zal het definitieve protocol naar verwachting tegen het einde van het tweede kwartaal van 2024 worden gepubliceerd. Naast het belang voor bewustwording over de impact van landgebruik op het klimaat, heeft deze richtlijn een belangrijke betekenis voor rapportage, omdat het de basisgegevens biedt voor het stellen van netto nul-doelstellingen in lijn met het SBTi.

Bedrijven die betrokken zijn bij deze richtlijn zullen een duidelijker inzicht krijgen in hun klimaatimpact, het identificeren van hotspots en het pinpointen van actiegebieden.

We hebben bedrijven nodig die verantwoordelijkheid nemen voor klimaatactie

Bedrijven kunnen een aanzienlijke bijdrage leveren aan het verminderen van de wereldwijde emissies. Het erkennen van hun verantwoordelijkheid om actie te ondernemen voor het klimaat is de eerste belangrijke stap. Vervolgens is het aan bedrijven, met de steun van overheden en organisaties, om betrokken te raken, ambitieuze klimaatactiedoelstellingen te stellen en ze uit te voeren. Er bestaat niet zoiets als te veel toewijding aan klimaatactie.

Wij kunnen u helpen klimaatactie in uw bedrijf te stimuleren. Neem vandaag nog contact met ons op!
 

Start nu