Definitie Scope 3-emissies

Scope 3 verwijst naar de derde en breedste rapportagecategorie van het Greenhouse Gas Protocol (GHG). Deze scope omvat alle indirecte emissies van broeikasgassen door de activiteiten van een bedrijf, die plaatsvinden door bronnen die het bedrijf niet bezit of direct controleert. 

Scope 3 vormt meestal het grootste deel van de CO₂-voetafdruk van een bedrijf en heeft betrekking op emissies die gerelateerd zijn aan upstream- en downstreamactiviteiten in de supply chain, zoals transport en distributie of het verwijderen of verwerken van de door het bedrij verkochte producten aan het eind van hun levensduur. Andere voorbeelden van activiteiten onder Scope 3 zijn de winning en productie van ingekochte grondstoffen en het uiteindelijke gebruik van verkochte producten en diensten.

Categorieën Scope 3-emissies

Het GHG Protocol verdeelt de emissies in Scope 3 in upstream en downstream en classificeert ze volgens 15 categorieën. Niet elke categorie is relevant voor elk bedrijf, maar het is zinvol om ze te kennen en te begrijpen zodat je kunt bepalen welke reductiestrategieën voor jouw bedrijf effectief zijn. 

Upstream-emissies

Upstream-emissies hebben betrekking op ingekochte goederen en diensten en worden doorgaans cradle-to-gate gegenereerd. Er zijn acht categorieën upstream-emissies: 

1. Emissies door de productie van ingekochte goederen en diensten, zoals winning en bewerking van grondstoffen, de elektriciteit die wordt verbruikt door upstream-activiteiten en transport tussen leveranciers. 

2. Emissies door de productie van kapitaalgoederen die door een bedrijf zijn ingekocht, zoals apparatuur, machines, gebouwen, fabrieken en voertuigen. 

3. Emissies door brandstof- en energiegerelateerde activiteiten, zoals winning, productie en transport van brandstoffen die een bedrijf verbruikt. Hiertoe behoren het mijnen van kolen, raffineren van benzine, transporteren en distribueren van aardgas, en produceren van biobrandstoffen. 

4. Emissies door transport en distributie van producten en diensten die door een bedrijf worden ingekocht voor voertuigen en installaties die het niet zelf bezit of exploiteert. Hieronder vallen alle vormen van vracht en de opslag van ingekochte producten in magazijnen, distributiecentra en retailfaciliteiten. 

5. Emissies door derden bij het verwerken van afval of zuiveren van afvalwater dat wordt gegenereerd met activiteiten van het bedrijf zelf of die het direct controleert. 

6. Emissies door het vervoeren van medewerkers voor bedrijfsgerelateerde activiteiten in voertuigen die eigendom zijn van of geëxploiteerd worden door derden, waaronder vliegtuigen, treinen, bussen en personenauto’s. 

7. Emissies door het woon-werkverkeer van medewerkers in voertuigen die eigendom zijn van of geëxploiteerd worden door andere bedrijven. 

8. Emissies door het gebruik van activa die jouw bedrijf huurt of leaset, zoals een kantoorgebouw. 

Downstream-emissies

Downstream-emissies omvatten indirecte uitstoot van CO₂ die verband houdt met door een onderneming verkochte goederen en diensten. Deze emissies ontstaan nadat het product de controle van het bedrijf heeft verlaten. Er zijn zeven soorten downstream-emissies: 

9. Emissies door transport en distributie van producten die zijn verkocht aan eindverbruikers in voertuigen en faciliteiten die geen eigendom zijn van en niet worden geëxploiteerd door het bedrijf. 

10. Emissies door verwerking van verkochte producten door derden (zoals fabrikanten) die verder verwerkt, omgevormd of geïntegreerd moeten worden in een ander product voordat ze door de eindverbruiker worden gebruikt, zoals landbouw- en chemische producten. 

11. Emissies door het gebruik van verkochte producten, zoals de warmte die nodig is om kooktoestellen of reinigingsapparaten te gebruiken. 

12. Emissies door de end-of-life behandeling van verkochte producten, waaronder diverse methoden voor afvalverwijdering en -zuivering. 

13. Emissies door de exploitatie van activa die het bedrijf aan anderen leaset. 

14. Emissies uit franchise-ondernemingen. 

15. Emissies uit investeringen, waaronder deelnames, kredieten, projectfinanciering, beheerde investeringen en klantdiensten. 

Is het rapporteren van Scope 3-emissies verplicht?

Het GHG Protocol verplicht alle bedrijven om hun Scope 1- en Scope 2-emissies te rapporteren, maar er is enige flexibiliteit in of en hoe Scope 3-emissies gerapporteerd moeten worden. Onder Scope 1 vallen alle directe CO₂-emissies van een bedrijf, terwijl tot Scope 2 alle indirecte emissies behoren door de productie van energie die wordt gebruikt voor bedrijfsactiviteiten. Ook Scope 3-emissies zijn een gevolg van de bedrijfseigen activiteiten, maar zijn afkomstig van andere bronnen in de supply chain. Het komt er dus op neer dat Scope 3 de Scope 1- en Scope 2-emissies van de leveranciers en klanten van het rapporterende bedrijf telt. 

Zo worden de extern door een bedrijf ingekochte logistieke diensten geregistreerd onder Scope 3, omdat de logistiekaanbieder direct verantwoordelijk is voor het verbranden van brandstof voor het gebruik van zijn voertuigen. De logistiekaanbieder zelf moet deze emissies registreren onder Scope 1.

Zo verminder je Scope 3-emissies

Scope 3 omvat alle indirecte emissies die plaatsvinden binnen de supply chain van een rapporterend bedrijf. Hoewel het bedrijf geen directe invloed kan uitoefenen op deze emissies, kunnen ze wel het grootste deel van zijn emissie-inventaris vertegenwoordigen. Het identificeren en nauwkeurig berekenen van CO₂-emissies, met name die van Scope 3, is vanwege de talloze partijen en processen die erbij betrokken zijn een complexe opgave.  

De eerste stap voor het reduceren van Scope 3-emissies is je Corporate Carbon Footprint berekenen. ClimatePartner ondersteunt je bij het bepalen welke emissies plaatsvinden binnen je supply chain. Daarvoor maken we onder meer gebruik van ons Network Platform waarmee je makkelijk gegevens over je leveranciers kunt verzamelen. Aansluitend adviseren we je bij het prioriteren van je reductiemaatregelen. 

Download ons gratis e-book en lees meer over Scope 1-, 2- en 3-emissies. Of meld je aan voor onze ClimatePartner Academy met verschillende onderwerpen voor klimaatactie.

Meld je aan!